Διδακτικά βιβλία  ιστορίας  πολυπολιτισμικών χωρών:

Το παράδειγμα της Σιγκαπούρης και της Αυστραλίας

 

 

Της Μαρίας Χ. Ευσταθίου

 

 

Η σύγχρονη κοινωνία είναι μια μη ομοιογενής κοινότητα, που υπερβαίνει το εθνικό κράτος και επιδιώκει ένα  κόσμο χωρίς σύνορα, έναν κόσμο όπου η γνώση μετατρέπεται στον καθοριστικό παράγοντα της εργασίας και όπου η ικανότητα για απόκτηση, ορθολογική αξιο-ποίηση και πετυχημένη εφαρμογή της γνώσης αποτελεί βασική στρα-τηγική. Παράλληλα, η πληθυσμιακή αύξηση, η οικολογική επιβά-ρυνση, η μετανάστευση, και τα δεδομένα της παγκόσμιας χρηματι-στικής αγοράς ολοκληρώνουν το παγκόσμιο πορτρέτο και αποτελούν στοιχεία έντασης στην κοινωνική ζωή της ανθρωπότητας.

Η παγκοσμιότητα των παραπάνω δεδομένων τονίζει την ανάγκη εκπαίδευσης της ανθρωπότητας και τον επαναπροσδιορισμό της αποστολής του σχολείου. Ο ρόλος του σχολείου φαίνεται να επι-κεντρώνεται σε μια προσπάθεια συνδυασμού της κοινωνικο-οικονο-μικής κατεύθυνσης της εκπαίδευσης με την ψυχοπαιδαγωγική. Φαίνε-ται, δηλαδή,ως ζητούμενο ο συγκερασμός του ρόλου ενός σχολείου που θα προετοιμάζει τους μαθητές για μια πολυπολιτισμική κοινωνία ενηλίκων και για μια παγκόσμια αγορά εργασίας, αλλά ταυτόχρονα θα σέβεται τη διαφορετικότητά τους και θα προσαρμόζει τις δράσεις του στις προσωπικές ανάγκες και το βαθμό μαθησιακής ετοιμότητας του καθενός.

Επομένως, το θέμα της επιλογής ή της δημιουργίας κατάλληλων εκπαιδευτικών εργαλείων γίνεται επίκαιρο και άμεσο. Αν θεωρήσουμε το σχολικό βιβλίο ως ένα από τα βασικά εργαλεία της καθημερινής δράσης εκπαιδευτικού και μαθητών μέσα στη σχολι-κή τάξη, κατανοούμε ότι για να δημιουργήσουμε ένα λειτουργικό και αποτελεσματικό βιβλίο θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τόσο τον επι-στημονικό λόγο που αρθρώνει η κάθε επιστήμη στα πλαίσια του ανα-λυτικού προγράμματος ,όσο και  τις θεωρητικές αρχές που έχουν δια-τυπωθεί από την Παιδαγωγική Επιστήμη. Είναι όμως κοινή η διαπί-στωση ότι σε επίπεδο πρακτικής εφαρμογής αυτή η συνεργασία αγνο-είται , ακυρώνεται ή αλλοιώνεται, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται μια αντίφαση μεταξύ θεωρίας και πράξης. Αυτό παρατηρείται ιδιαί-τερα στα βιβλία της Ιστορίας όπου αναπαράγονται συνήθως αντιλή-ψεις και πρότυπα μιας συγκεκριμένης ιδεολογίας, δίνεται έμφαση μό-νο στη γνωστική ανάπτυξη, επιζητείται η ομοιομορφία σε βάρος της αρχής της διαφορετικότητας και προβάλλεται η ποσοτική θεώρηση της μάθησης. Τα παραδείγματα τέτοιων βιβλίων Ιστορίας είναι πολλά και δε χρειάζονται συγκεκριμένες αναφορές. Κρίνεται όμως σκόπιμη η μελέτη βιβλίων Ιστορίας ,ή άλλου εκπαιδευτικού υλικού  χωρών ό-πως ο Καναδάς, η Αυστραλία ή η Σιγκαπούρη όπου η μαζική μετακί-νηση πληθυσμών διαφορετικής γλώσσας και κουλτούρας δημιούρ-γησε ήδη από τον προηγούμενο αιώνα κοινωνίες πολυπολιτισμικές.

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται :

Α)Mια πρώτη σκιαγρά-φηση  βιβλίων  Ιστορίας της Σιγκαπούρης ως προς  το γνωστικό περιεχόμενο,τη μορφή και τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που προτείνονται για τους μαθητές,με στόχο την κατανόηση της ευρύ-τερης εκπαιδευτικής φιλοσοφίας που τα διέπει.

Β)Μια παρουσίαση θεσμικών ρυθμίσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Αυστραλίας, μιας και αποτελούν  ολοκλη-ρωμένες προτάσεις μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας τόσο σε θεωρητικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο εφαρμογής

Η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο τέτοιες κοινωνίες χει-ρίστηκαν τη διαφορετική γλωσσική ταυτότητα και κουλτούρα των μη ντόπιων μαθητών στα πλαίσια μιας διαπολιτισμικής παιδαγωγικής, ίσως βοηθήσει και τα εκπαιδευτικά συστήματα των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ετοιμάσουν βιβλία που θα δημιουργήσουν ένα ευχάριστο περιβάλλον μάθησης, αφού ο κάθε μαθητής θα μπορεί να βρει κάτι από τις ρίζες του και από τον εαυτό του μέσα σ’ αυτά.

 

Α. Σχολικά βιβλία της.Σιγκαπούρης

 

Στη Σιγκαπούρη την τελευταία εικοσαετία, έχει προστεθεί το μάθημα «Κοινωνικές Σπουδές» στο Αναλυτικό Πρόγραμμα του Δημοτικού σχολείου. Στόχος του μαθήματος είναι «να καταστήσει τους μαθητές ικανούς να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους και να αναπτύξουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις ώστε να συμμετέχουν αποτελεσματικά στην κοινωνία και το περιβάλλον που ζουν».

Το διδακτικό υλικό που έχει επιλεγεί στοχεύει να εισαγάγει τους μαθητές στις επιστήμες της Ιστορίας και της Γεωγραφίας, αλ-λά και σε βασικές έννοιες των Οικονομικών Επιστημών και της Κοινωνιολογίας. Συγκεκριμένα, για κάθε περίπτωση υπάρχουν δύο βιβλία που απευθύνονται στους μαθητές˙ το κυρίως εγχειρίδιο που είναι κοινό για όλους τους μαθητές και το βιβλίο δραστηριοτήτων, διαβαθμισμένο σε δύο επίπεδα δυσκολίας, για μαθητές που παρα-κολουθούν τα συνήθη μαθήματα ή τα τμήματα προχωρημένων (normal or extended course). Στο αντίστοιχο βιβλίο του εκπαιδευ-τικού περιλαμβάνονται τα κύρια σημεία του βιβλίου των μαθητών,  για να διευκολύνεται η επικοινωνία μαζί τους και επιπλέον ένας ο-δηγός πηγών , ένας κατάλογος με προτεινόμενες δραστηριότητες  και κάποιες ενδεικτικές διδακτικές προσεγγίσεις. Το διδακτικό υλικό, συμπληρώνεται από χάρτες, εικόνες, διαφάνειες - slides, και εκπαιδευτικά παιχνίδια.

Παραθέτουμε ενδεικτική παρουσίαση δύο εγχειριδίων : «Κοινωνικές Σπουδές» #1. Η γειτονιά

-           Περιεχόμενα : Το βιβλίο εισάγει τους μαθητές στην έννοια της κοινότητας μέσα από πέντε ενότητες : το σχολείο, η γει-τονιά, η γειτονιά σε ώρα δουλειάς, η διακίνηση των αγαθών και οι άνθρωποι της γειτονιάς, οι αλλαγές στη γειτονιά.

«Κοινωνικές Σπουδές» #6.Οι γείτονές μας στη ΝΑ. Ασία

-           Περιεχόμενα : Οι μαθητές ταξιδεύουν έμμεσα , μέσα από τα μάτια τεσσάρων οικογενειών με διαφορετικά φυλετικά χαρακτηριστικά, «επισκέπτονται», γνωρίζουν τις γειτονικές χώρες (Μαλαισία, Ινδονησία, Ταϋλάνδη, Φιλιππίνες και Μπρουνέι) και ενθαρρύνονται να ανακαλύψουν ομοιότητες και διαφορές. Πρωταρχικός στόχος του βιβλίου σ’όλο αυτό το ταξίδι είναι να κατανοήσουν ότι «όλοι οι άνθρωποι έχουν την ίδια βασική ανάγκη για νερό, τροφή και στέγη, έτσι, παρά τις διαφορές, οι χώρες αυτές έχουν δημιουργήσει έναν οργανισμό με στόχο να προαγάγουν τη συνεργασία μεταξύ των πολιτών τους στο εμπόριο, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, τον τουρισμό, την τεχνολογία και τον αθλητισμό. Με τη συνεργασία ελπίζουν να κάνουν τη ζωή καλύτερη».

Μορφή – Εποπτικότητα : Πρόκειται για μικρά ευσύνοπτα βιβλία πλούσια σε εικονογράφηση με ποικιλία εικαστικού υλικού και χρωμάτων.Σκίτσα , διαγράμματα , χάρτες και ει-κόνες βοηθούν τους μαθητές στην επιμέρους οργάνωση της ύλης.Η αναλογία εικόνας – αφηγηματικού υλικού λειτουρ-γεί υπέρ της εποπτικότητας διευκολύνοντας έτσι τη μετάδο-ση της πληροφορίας  και την κατανόηση βασικών κοινωνι-κών εννοιών, όπως εγώ , οι  άλλοι , όλοι εμείς  ,  το χθες , το σήμερα , το διαφορετικό.

Εκπαιδευτικές δραστηριότητες : Μέσα από εικαστικές προτάσεις (πχ ζωγράφισε ένα ξεχωριστό κτίσμα) , ανάληψη ρόλων (πχ  είσαι  οδηγός ταξί και με το αυτοκίνητό σου ξεκινάς από...),υποθετική εμπλοκή σε κοινωνικά συμβάντα (πχ βρες θέσεις στον κινηματογράφο της γειτονιάς  για τους φίλους σου... ή έχεις ένα μήνα διακοπές και αποφασίζεις να επισκεφθείς τις γειτονικές χώρες...) , γρίφους ,σταυρόλεξα  και  σύντομες εργασίες- έρευνες ασκούνται οι μαθητές στην καλλιέργεια δεξιοτήτων,στην ανάπτυξη των πνευματικών  και ψυχοκινητικών  δυνάμεών τους ,στην κατανόηση  και αποδοχή της έννοιας του διαφορετικού.

 

Στη συνέχεια ,στις δύο πρώτες τάξεις της Μέσης Βαθμίδας Εκπαίδευσης διδάσκεται το μάθημα  «Κοινωνική και Οικονομική Ιστορία της σύγχρονης Σιγκαπούρης» το οποίο «επιδιώκει να εισαγάγει τους μαθητές στην ιστορική γνώση και να καλλιεργήσει την ιστορική σκέψη με μια άτυπη και ανεκδοτολογική προσέγγιση ,μια προσέγγιση που δίνει σάρκα και αίμα στα στεγνά οστά της Ιστορίας».

Το υλικό του βιβλίου παρουσιάζει τις ρίζες μιας πολυ-εθνικής και πολυπολιτισμικής κοινότητας μεταναστών και την προοδευτική μετεξέλιξή της σε μια κοινωνία πολιτών στενά συνδεδεμένων με τον τόπο στον οποίο ζουν. Ενότητες όπως : η ίδρυση της σύγχρονης Σιγκαπούρης ,η αύξηση του πληθυσμού ,κοινωνικές ομάδες και κοινωνική ζωή , οι Ευ-ρωπαίοι ,  οι Ινδοί , οι Κινέζοι και άλλες μειονότητες ,τα σχολεία το 19ο και 20ο αιώνα ,το εμπόριο και η διακίνηση αγαθών ,η σχέση της Σιγκαπούρης με τα άλλα κράτη βοη-θούν τους μαθητές να γνωρίσουν  το παρελθόν, να κατανοήσουν το παρόν και να είναι έτοιμοι να προ-σαρμόζονται στις τοπικές και διεθνείς αλλαγές.

 

Η γενικότερη φιλοσοφία των βιβλίων

 

Πρόθεση της συγγραφικής ομάδας αλλά και του εκπαι-δευτικού συστήματος γενικότερα ήταν να ετοιμάσει  ένα πακέτο εκπαιδευτικού υλικού το οποίο φέρνει κοντά  την κοινωνία μέσα στην οποία ζουν οι μαθητές με το επίσημο σχολείο.Οι μαθητές κα-τατοπίζονται ανάλογα με την ηλικία τους για τα ποικίλα , διαφο-ρετικά μεταξύ τους, χαρακτηριστικά της μικροκοινωνίας  που τους περιβάλλει  και κινητοποιείται το ενδιαφέρον τους για παραπέρα αναζήτηση έξω από το σχολείο ανάλογα με τις προσωπικές προτι-μήσεις , τις αξίες και το δικό τους ρυθμό ζωής , ανάλογα με τις ιδιαιτερότητές τους.

Η επιλογή των ενοτήτων, η διάταξη της ύλης και το εκπαι-δευτικό υλικό που συγκεντρώθηκε για την υποστήριξη των ενο-τήτων συναρτώνται άμεσα με τα χαρακτηριστικά της ποικιλο-μορφίας και της διαφορετικότητας ,μιας διαφορετικότητας που οι μαθητές συναντούν καθημερινά γύρω τους ,στο σχολείο,στη γειτονιά τους ,στη φύση ,στον ίδιο τους τον εαυτό.Μερικά παρα-δείγματα από τα βιβλία το επιβεβαιώνουν.

Ένα τζαμί ,μια χριστιανική εκκλησία ,ένας βουδιστικός και ένας ινδουϊστικός ναός συνυπάρχουν ειρηνικά και ισότιμα στο βιβλίο των μαθητών. Έτσι οι μαθητές εξοικειώνονται τόσο με πολιτισμικά στοιχεία που ανήκουν σε διαφορετικές κουλτούρες και φυλές ,όσο και με την ιδέα της ύπαρξης διαφορετικών συστημάτων αξιών και πεποιθήσεων.

“ Οι άνθρωποι χρειάζονται πολλά πράγματα και έχουν την ανάγκη των άλλων ανθρώπων” .Έτσι μέσα στις σελίδες του βιβλίου οι μαθητές βλέπουν ότι άνθρωποι με διαφορετικά φυλετικά χαρα-κτηριστικά ζουν και δουλεύουν μαζί προσφέροντας διαφο-ρετική ,αλλά εξίσου χρήσιμη ,υπηρεσία  ο καθένας στους συνανθρώπους του.Κατανοούν δηλαδή ότι η σύγχρονη  πραγματικότητα είναι προϊόν της ευεργετικής συμβολής όλων των εθνικών ομάδων.

Παρά το γεγονός ότι η αγγλική είναι η επίσημη γλώσσα του κράτους κατάλογοι ονομάτων ,οδών  και διευθύνσεων κατα-χωρίζονται στην αγγλική και την κινεζική γλώσσα αφού μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού αποτελούν οι Κινέζοι. Έτσι εμπλουτίζονται τα βιβλία και δίνονται ερεθίσματα για συζήτηση και παροχή πληροφοριών για άλλες κουλτούρες.

Η περιγραφή κάποιων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών μιας φυλετικής κοινότητας γίνεται με τρόπο ουδέτερο και η τεκμηρίωσή τους με κοινωνικά κριτήρια, χωρίς αξιολογικές κρίσεις και συναισθηματικές εξάρσεις ,ακόμη και όταν τα χαρακτηριστικά αυτά και οι δραστηριότητες των ανθρώπων λειτουργούν σε βάρος άλλων.Για παράδειγμα οι μαθητές πληροφορούνται ότι «οι περισσότεροι Κινέζοι μετανάστες ζούσαν χωρίς την οικογένειά τους ,δεν είχαν γυναίκες να μαγειρεύουν γι αυτούς ,ούτε άλλα συγγενικά μέλη να τους φροντίζουν όταν αρρώσταιναν ,με αποτέλεσμα πολλοί απ’ αυτούς να είναι νωθροί  και ανυπότακτοι ,να δημιουργούν συμμορίες ,να διαπράττουν αξιόποινες πράξεις ,να παίρνουν ναρκωτικά και να ασχολούνται με τα τυχερά παιχνίδια .Με τέτοιες συνθήκες ζωής πολλοί πέθαιναν νέοι».

 

Β. Εκπαιδευτικό υλικό της Αυστραλίας

 

Στην Αυστραλία,στην προσπάθεια της επίσημης πολιτείας για δημιουργία ενός σχολείου ίσων ευκαιριών,η πολυπολιτισμική εκπαίδευση υπηρετείται μέσα από ένα ανοιχτό-ευέλικτο πρό-γραμμα στο οποίο η διαφορετική εθνική προέλευση των μαθητών όχι μόνο είναι σεβαστή,αλλά αποτελεί αντικείμενο μελέτης,πηγή άντλησης εκπαιδευτικού υλικού και αφετηρία ανταλλαγής εμπει-ριών.Τόσο σε επίπεδο θεσμικό και εκπαιδευτικής πολιτικής,όσο και σε επίπεδο εκπαιδευτικής πράξης το εκπαιδευτικό σύστημα στοχεύει στην προετοιμασία των μαθητών για μια κοινωνία ατόμων διαφορετικής φυλής , εθνότητας ,αξιών και πεποιθήσεων , αλλά ισότιμης αντιμετώπισης.

Στις οδηγίες των αρμόδιων φορέων που απευθύνονται στους εκπαιδευτικούς με στόχο την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης των μαθητών,την προώθηση της επικοινωνίας και του σεβασμού στη διαφορετικότητα μεταξύ άλλων επισημαίνονται τα εξής:

¨       Να είστε υπομονετικοί και δεκτικοί σε ο,τιδήποτε λέγεται όταν επικοινωνείτε με ανθρώπους άλλης κουλτούρας.

¨       Σιγουρευτείτε ότι ο άλλος καταλαβαίνει όσα λέτε.Να χρησιμοποιείτε απλά αγγλικά , να αποφεύγετε τους ιδιωματισμούς.

¨       Να χρησιμοποιείτε συγκεκριμένη και όχι αφηρημένη γλώσσα κάνοντας,όπου είναι δυνατό,άμεση αναφορά στην πραγματικότητα.

¨       Η ύψωση του τόνου της φωνής μπορεί να θεωρηθεί κατάχρηση εξουσίας και έλλειψη αυτοπειθαρχίας.

¨       Ένα ελαφρό κτύπημα ενθάρρυνσης στο κεφάλι ενός παιδιού είναι πολύ προσβλητικό σε κάποιους πολιτισμούς.

¨       Η έννοια της ανεξαρτησίας και της λήψης αποφάσεων ποικίλει στους διάφορους πολιτισμούς.

¨       Εάν χρησιμοποιείτε διερμηνέα,να απευθύνεστε στο άτομο με το οποίο επικοινωνείτε και όχι στο διερμηνέα,εξηγείστε ποιος είστε,τι κάνετε και σιγουρευτείτε ότι εσείς ελέγχετε τη συνέντευξη.

Τα διδακτικά σχέδια-προτάσεις για τη διεξαγωγή της δι-δασκαλίας θέτουν στο επίκεντρό τους τον άνθρωπο και τις αν-θρωπιστικές αξίες , «όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι και έχουν κοινές ανάγκες»,και στοχεύουν στην ανάδειξη της διαφορετικότητας σε καθοριστικό στοιχείο διαμόρφωσης της ταυτότητας και του μέλλοντος του αυστραλιανού κράτους.Όσα προτείνονται στηρίζονται στη φιλο-σοφία των ανοιχτών προγραμμάτων διδασκαλίας, παρουσιάζουν μια γενική θεώρηση των παιδαγωγικών προϋποθέσεων ,προτεί-νουν τη διερευνητική μεθοδολογία , δεν επιβάλλουν  διδακτικό βι-βλίο και δίνουν μεγάλη ελευθερία στους εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας να σχεδιάσουν , να υλοποιήσουν και να αξιο-λογήσουν οι ίδιοι τα προγράμματα , σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες μάθησης των μαθητών τους και με τη συνεργασία των ειδικών συμβούλων ,των γονέων και των ίδιων των μαθητών.

Στη γνωστική περιοχή των Κοινωνικών,Πολιτισμικών και Πολιτικών Σπουδών οι θεματικοί άξονες των περιεχομένων δι-δασκαλίας περιλαμβάνουν έννοιες που μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κατηγορίες-κοινωνική διαφορετικότητα , κοινωνική ταυτότητα , ανθρώπινα δικαιώματα - και να μελετηθούν μέσα σ’ένα διαπολιτισμικό ,ενδοπολιτισμικό ή πολυπολιτισμικό πλαί-σιο(intercultural , crosscultural , intracultural , multicultural).

Οι περιοχές  μάθησης περιλαμβάνουν την ανάλυση εννοιών  όπως προκατάληψη ,πολιτισμική ταυτότητα,κοινωνική δικαιοσύνη , διαφορετικότητα και συνδιαλλαγή και τη διερεύνηση πτυχών της καθημερινής ζωής (τίτλοι προγραμμάτων : Η οικογένειά μου , Εξερευνώντας την οικογένεια στην... , Τα παιχνίδια που παίζουμε , Κοινωνία και Περιβάλλον,Υπάρχει προκατάληψη στην κοινωνία μας ;) . Κάθε πρόγραμμα που σχεδιάζεται και υλοποιείται σε επίπεδο σχολικής μονάδας περι-λαμβάνει στόχους , χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, μεθοδολογικές οδηγίες και έννοιες κλειδιά , δραστηριότητες μάθησης , προσδο-κώμενα ωφέλη ,διαδικασία αξιολόγησης , πηγές άντλησης υλικού και βιβλιογραφία.(βλέπε σχετικό παράδειγμα)

Από το τέλος περίπου της δεκαετίας του 1970, με την επίσημη αναγνώριση της πολυπολιτισμικής εκπαίδευσης ως κοινωνικής και εκπαιδευτικής αρχής,θεσμοθετούνται εκπαιδευτικά μέτρα και εκπονούνται προγράμματα εκπαίδευσης τα οποία περιλαμβάνουν στοιχεία από την κουλτούρα των διαφορετικών κοινωνικών ομάδων με κύριο στόχο την αποτελεσματική επικοινωνία και την επίτευξη κοινωνικής δικαιοσύνης,ενώ παράλληλα επιδιώκεται η ανάπτυξη θετικών στάσεων,ικανότητας εμπλοκής με άλλες κουλτούρες και λειτουργίας σε δύο γλώσσες.

 

Στόχος της  εισήγησης δεν είναι σε καμιά περίπτωση η μεταφορά στρατηγικής από άλλες κοινωνίες που έχουν θητεία στη Διαπολιτισμική Παιδαγωγική.Τόσο όμως στην Ευρώπη όσο και στη χώρα μας το κοινωνικό  κλίμα αλλάζει ραγδαία και σ’αυτό το σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον η καλλιέργεια της ιδέας για ευρωπαϊκή ενότητα-ιδιαίτερα μέσα από τα βιβλία της Ιστορίας- και η εκπαίδευση μαθητών που προέρχονται από άλλη χώρα αναδεικνύονται σε κύριες προτεραιότητες.

Από το 1996 οριοθετείται στην Ελλάδα η διαπολιτιστική εκπαίδευση και εισάγονται κάποιες θεσμικές αλλαγές για ομάδες  με κοινωνικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες.Εκπονούνται προ-γράμματα που υποστηρίζουν την εξάλειψη των ανισοτήτων και την αντιμετώπιση  όλων των πολιτών με ισότητα,παράδειγμα το πρόγραμμα για πλήρη κοινωνική ένταξη των Τσιγγάνων.Αν λά-βουμε όμως υπόψη ότι το ποσοστό των αλλοδαπών και παλιν-νοστούντων μαθητών στα ελληνικά σχολεία έφτασε το 6% το 1999 και φέτος ξεπερνούν τις 70.000,κατανοούμε ότι η κατάθεση της εμπειρίας πολυπολιτισμικών κοινωνιών μπορεί να τροφοδοτήσει και τον ελληνικό διάλογο με στοιχεία που προοικονομούν την επίτευξη ποιότητας στο επίπεδο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης στη χώρα μας.-

 

Summary

 

            The intention of this suggestion was the representation of an image indicating the main points of the orientation and the management of educational affairs in multicultural communities. Through such educational and teaching strategies it has become quite clear that the installation of innovations which defend the students’cultural speciality should be incorporated into all learning areas and also into broader everyday-social life,in such a way that mutual understanding should be the dominating existing factor between them and the respect of diversity should be enhanced and developed.

 

Βιβλιογραφία

 

Οι πληροφορίες και το εποπτικό υλικό της εισήγησης αντλήθηκαν από τις εξής πηγές:

Curriculum Development Institute of Singapore  (1986-1989)

1.Social studies for Primary Schools(textbook,activity books 1,6)

2.Social and Economic History of Modern Singapore(course book(I) and workbooks-normal or express)

Department for Education and Children’s services.S.Australia

 1.Multiculturalism in schooling,Policy statement,1995

 2.Child Protection.Curriculum  issues for teachers,1996

Department of Education Training and Employment

 1.Child Protection.Teaching and learning strategies,1997

 2.What is culturally inclusive education?,2001

 3.Multiculturalism in schooling,Implementation plan,2001

Planning  and programming different learning areas,2001

-